رایحه حیوانی به روایحی گفته می شود که تداعی کننده رایحه پوست و مو و یا ترشحات بدن حیوانات هستند. به طور کلی در بدن برخی از جانداران از جمله نهنگ عنبر، سگ آبی یا آهوی ختن موادی یافت می شود که قابلیت استفاده در صنعت عطرسازی را دارند. با وجود این برای جلوگیری از خطر انقراض برخی از گونه های جانوری، استفاده از بسیاری از این مواد به صورت طبیعی، منسوخ و یا حتی ممنوع شده است و روش های مصنوعی و آزمایشگاهی جایگزین آنها شده است. در این مقاله قصد داریم تا به ویژگی های این رایحه بپردازیم و اطلاعاتی مفیدی در مورد آن در اختیار شما قرار دهیم و در نهایت برخی از پرطرفدارترین عطرهای دارای این رایحه را به شما معرفی کنیم.
عناصر تشکیل دهنده رایحه حیوانی
رایج ترین مواد تشکیل دهنده رایحه حیوانی به شرح زیر هستند:
1. عنبر سائل (Ambergris)
عنبر سائل ماده ای است که از ترشحات روده نهنگی به نام نهنگ عنبر به دست می آید. این ماده در ابتدا سیاه رنگ است اما با گذشت زمان و قرار گرفتن در معرض آب دریا و نور خورشید، سفید رنگ می شود. در گذشته تصور می شد که عنبر سائل همان استفراغ نهنگ عنبر است، اما تحقیقات نشان می دهد که این ماده در روده نهنگ عنبر تشکیل می شود و پس از دفع شدن، بر روی آب شناور می شود. به طور کلی هر چه مدت زمان شناور ماندن عنبر بر روی آب بیشتر باشد، کیفیت و رایحه آن نیز بالاتر می رود.
عنبر تازه حالتی نرم، رنگی تیره و بویی تند دارد. در مقابل عنبرهای قدیمی تر، شکننده و پودری مانند هستند، رنگ روشنی دارند و رایحه آنها سبک و شیرین است. این ماده رایحه ای شور و گرم دارد که یادآور بوی پوست است. عنبر سائل جزو گران بهاترین مواد خام موجود در صنعت عطرسازی است که استفاده از آن در عطرها، ماندگاری و دوام این محصولات را افزایش می دهد و رایحه آنها را شیرین و حیوانی می کند. عنبر سائل در عطرهایی مانند Maison Francis Kurkdjian Baccarat Rouge 540, YSL Tuxedo, Creed Green Irish Tweed به عنوان نت غالب استفاده شده است.
انواع عنبر سائل
به طور کلی چهار نوع عنبر سائل در طبیعت یافت می شود که در این قسمت به اختصار آنها را توضیح می دهیم:
– عنبر تازه (Fresh Ambergris)
رنگ ظاهری عنبر تازه مشکی و رنگ داخل آن قهوه ای تیره است. این ماده بافتی نرم و چسبنده دارد که شبیه به خاک رس نرم و مرطوب است. عنبر تازه در صنعت عطرسازی کاربردی ندارد و دارای بوی قوی کود مانندی است که از نظر اغلب مردم ناخوشایند است.
– عنبر سفید/خاکستری (White/Gery Ambergris)
این نوع عنبر، ظاهری متمایل به سفید دارد و داخل آن دارای رنگی روشن است. عنبر سفید با توجه به قرار گرفتن طولانی مدت در آب اقیانوس، در قطعات کوچکی یافت می شود و دارای رایحه ای شیرین است.
– عنبر استاندارد (Standard Ambergris)
عنبر استاندارد، عموما رنگی قهوه ای یا خاکستری و رایحه ای قوی تر از عنبر سفید دارد. قطعات این عنبر نیز بزرگ تر و معمولا به حالت لایه لایه است.
– عنبر سیاه (Black Ambergris)
این نوع عنبر پایین ترین کیفیت را در میان انواع عنبرهای سائل دارد؛ زیرا فرصتی چندانی برای شناور ماندن در آب اقیانوس نداشته است. رایحه این عنبر بسیار سنگین و حیوانی است.
2. موم زنبور عسل (Beeswax)
رایحه این محصول مانند عسل تازه، شیرین، کمی گلی و یادآور یونجه شیرین و تنباکوی پخته شده است. موم زنبور عسل از معدود نت ها در رایحه حیوانی است که کاملا عاری از ظلم است و در فرآیند تولید آن هیچ آسیبی به این جاندار وارد نمی شود. بنابراین این ماده به عنوان یکی از ارزشمندترین مواد در پالت عطرهای طبیعی شناخته می شود. در عطرسازی از کندویی موم گرفته می شود که بیش از پنج سال از آن استفاده شده. در نتیجه این موم بسیار غنی است و رایحه خود را حفظ می کند.
گفتنی است که اسپانیا، فرانسه و مراکش مهم ترین کشورهای تولید کننده موم زنبور عسل هستند. برای تولید نت موم زنبور عسل، موم های موجود در کندو را با دقت و به صورت دستی جمع آوری می کنند. موم زنبور عسل معمولا در نت میانی و گاها نت پایه استفاده می شود و در ترکیب با نت هایی مانند اسطوخودوس، رز و خزه اوکموس موفق عمل می نماید. در آروماتراپی نیز با توجه خواص آرامش بخش و متعادل کننده این ماده، از آن به وفور استفاده می کنند. از جمله مهم ترین عطرهایی که در آنها نت موم زنبور عسل به خوبی مشهود است می توان به Prada Prada LA femme, DKNY Nectar Love, Van Cleef & Arpels California Reverie اشاره کرد.
3. کاستوریوم (Castireum)
کاستوریوم دارای رایحه حیوانی گرم، شیرین، چرمی و بسیار تند است که از حیوانی به نام سگ آبی به دست می آید. سگ آبی که از دیرباز به دلیل خز زیبا و همچنین کاستوریم شکار می شد، از اوایل قرن بیستم در خطر انقراض قرار گرفت. امروزه به دلیل حمایت از حقوق حیوانات، رایحه کاستوریوم به صورت مصنوعی بازسازی می شود. این ماده در حقیقت ترشح معطر خاصی از سگ آبی، یکی از بزرگ ترین جوندگان اروپا، آسیا و آمریکای شمالی است. سگ های آبی از این ماده در ترکیب با ادرار جهت علامت گذاری قلمرو خود استفاده می کنند. کاستوریوم، ترشحی مایع و زرد رنگ است که به ضد آب ماندن خز نیز کمک می کند. این ماده در کسیه هایی در بدن سگ آبی به وجود می آید که برای دستیابی به آن، می بایست این حیوان کشته شود! سپس این کیسه ها باید در بالای آتش قرار گیرند تا پس از تماس با دود، رایحه اصلی شان خارج گردد. از جمله عطرهای مشهوری که این نت در آنها استفاده شده است می توان به Tom Ford Oud Wood Intense, Chanel Antaeus, Korloff Paris Rose Oud اشاره کرد.
4. خاویار (Caviar)
خاویار یک غذای لوکس به شمار می رود و دارای رایحه ای شور است. خاویار در حقیقت به تخم های ماهی خاویاری گفته می شود که در سواحل دریای خزر و دریای سیاه یافت می شود. از آنجایی که خاویار ماده ای بسیار گران قیمت است، امروزه رایحه آن به صورت آزمایشگاهی تولید می شود. Mugler Womanity بدون شک مشهورترین عطری است که رایحه شور خاویار به خوبی در آن احساس می شود. علاوه بر آن عطرهای Mauboussin Caviar Addiction, Diesel Bad نیز دارای همین رایحه هستند.
5. گربه سیوت (Civet)
سیوت نوعی گربه گوشت خوار است که در مناطقی نظیر آفریقا، ماداگاسکار، اسپانیا، فرانسه، خاور نزدیک، هند، عربستان و چند کشور دیگر یافت می شود. در صنعت عطرسازی از روغنی که از غدد مقعدی این حیوان برای تعیین قلمرو ترشح می شود، استفاده می گردد.رایحه این ماده بسیار تند و بد بود است، اما پس از مدتی تبدیل به رایحه حیوانی مشکی می شود و استفاده از آن باعث گرم شدن رایحه عطر می گردد. در گذشته به منظور جمع آوری این ماده، گربه های سیوت در قفس نگهداری می شدند، اما خوشبختانه امروزه به دلایل حمایت از حقوق حیوانات، سیوتون که یک فرمول شیمیایی است جایگزین سیوت طبیعی شده است. YSL Kouros, CK Absession, Guerlain Djedi از جمله عطرهایی هستند که این نت در آنها استفاده شده است.
6. چرم (Leather)
نت چرم یک رایحه حیوانی تلخ است که یادآور رایحه پوست حیوانات و کالاهای چرمی است. استفاده از این ماده در عطر، بوی آن را گرم و تند می کند. نت چرم در عطرهای مردانه محبوب تر از عطرهای زنانه است. از آنجایی که برای استفاده از این نت در عطرها، لازم است حیوانی کشته شود، امروزه رایحه آن را به صورت مصنوعی بازسازی می کنند. اولین رایحه چرمی که به طور رسمی ثبت شد، Royal English Leather بود که توسط برند کرید تولید شد. این عطر به سفارش پادشاه جورج سوم طراحی شد که علاقه داشت عطرش بوی دستکش های چرمی اش را بدهد. Tom Ford Ombre Leather, Gucci Guilty Absolute, Dior Dior Homme Parfum از مهم ترین عطرهای دارای نت غالب چرمی هستند.
7. مشک (Musk)
مشک رایحه ای شیرین و قوی دارد و عموما در نت پایه عطرها مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده که تقریبا در تمامی ترکیبات معطر وجود دارد، رایج ترین ماده خام مورد استفاده در صنعت عطرسازی است. مشک خاصیت منحصر به فردی دارد که سرعت تبخیر را کاهش می دهد و این امر در بالا بردن ماندگاری عطر بر روی پوست به شدت موثر است. این ماده رایحه های دیگر در هرم بویایی را نرم، متعادل و گرم می سازد.
انواع مشک
به طور کلی در طبیعیت سه نوع مشک یافت می شود که در ادامه به معرفی آنها می پردازیم:
– مشک حیوانی
مشکی که از قدیم از آن برای ایجاد یک رایحه حیوانی در عطرسازی استفاده می شود، مشک حیوانی است. این ماده در حقیقت در غده ای در بدن آهوی ختن نر میان ناف و دستگاه تناسلی قرار دارد. مشک حیوانی که از گران ترین محصولات حیوانی در جهان به شمار می رود، از دوران باستان برای خوشبو کردن اماکن مقدس مورد استفاده قرار می گرفت. مشک همچنین خاصیت درمانی نیز داشت که شفا دهندگان تبتی و عرب از آن بهره می بردند و در حال حاضر نیز در طب سنتی چینی از آن استفاده می شود. تعابیر فراوانی برای توصیف رایحه این ماده وجود دارد، به طوری که عده ای آن را شیرین، خامه ای و پودری و برخی نیز آن را چرمی و تند و یا چوبی می داند.
استفاده از مشک در اوایل قرن نوزدهم میلادی در صنعت عطرسازی رواج بیشتری پیدا کرد، اما متاسفانه این امر موجب کشته شدن این حیوانات می شد. از این رو از سال 1979 میلادی به دلایل اقتصادی و اخلاقی، استفاده از مشک آهوی ختن نر منسوخ و ممنوع گردید. محققان بعدها دریافتند که غده ای که در آن مشک وجود دارد، در فصل بهار رشد می کند و به حدی بزرگ می شود که موجب درد کشیدن آهوی ختن نر می شود. به همین سبب این حیوان با ساییدن بدن خود به سنگ، پوست شکمش را پاره می کند و غده را از بدن خود خارج می کند. در چنین شرایطی شکارچیان در صورت اطلاع می توانند از مشک حیوانی استفاده کنند و نیازی به کشتن حیوان نیست. شایان ذکر است که گاهی اصطلاح مشک، نه تنها برای آهوی ختن، بلکه برای مواد استخراج شده از بدن سایر حیوانات مانند گربه سیوت و تمساح آمریکایی نیز استفاده می شود.
–مشک گیاهی
مشک گیاهی به روغن استخراج شده از برخی گیاهان همچون سنبل ختایی، آبنوس و ختمی گفته می شود که رایحه ای مشابه مشک دارد. گل پنیرک نیز به عنوان یک جایگزین مناسب برای مشک حیوانی در عطرها استفاده می شود. این گل که آمبرت نیز نامیده می شود، دارای خواص دارویی است و جهت عطر و طمع دادن به تنباکو مورد استفاده قرار می گیرد. اگرچه پنیرک با رایحه ای مشکی، گلی و شیرین دارای منشاء غیر حیوانی است، اما به دلیل نزدیک بودن رایحه آن به مشک، تحت عنوان رایحه حیوانی جایگزین مشک حیوانی می شود. Dior Homme Intense مهم ترین عطری است که گیاه پنیرک در آن جایگزین مشک حیوانی شده است.
–مشک سنتتیک
در سال 1888 میلادی دانشمندی به نام آلبرت باور در حالی که مشغول آزمایش مواد منفجره بود، متوجه بویی شبیه به مشک شد. بنابراین او اولین فردی بود که مشک مصنوعی را کشف کرد. این نوع مشک کهمشک سنتتیک یا مصنوعی نامیده می شود، به دلیل آنکه در آزمایشگاه و بدون آزار حیوانات تولید می شود و قیمت تمام شده آن نیز مناسب تر است، به سرعت جایگزین مشک حیوانی شد و تقریبا در تمامی عطرها نیز به عنوان نت پایه استفاده می شود. امروزه برخی محققان معتقد هستند در صورتی که مشک سنتتیک، از طریق پوست جذب بدن شود می تواند موجب بروز اختلالاتی در بدن گردد. این تحقیقات همچنان ادامه دارد و در حال حاضر نیز استفاده از مشک مصنوعی در ژاپن و برخی کشورهای اروپایی ممنوع اعلام شده است. از مهم ترین عطرهای دارای رایحه غالب مشک می توان به Nasomatto Silver Musk, Narciso Rodriguez Pure Musc For Her, Orto Parisi Begramask اشاره کرد.
8. هیراسیوم (Hyraceum)
این ماده معطر، فضولات سنگ مانندی است که از ادرار هیراکس، نوعی جونده آفریقایی به وجود می آید. هیراسیوم، رایحه حیوانی گرم همانند سیوت و کاستوریوم را دارد. قبایل آفریقایی و مردم خاورمیانه از این ماده به عنوان درمانی برای صرع، مشکلات کلیوی، تشنج و اختلالات هورمونی زنانه استفاده می کردند. در صنعت عطرسازی از هیراسیوم های قدیمی و فسیل شده استفاده می شود که به سنگ آفریقا نیز معروف است. برای به دست آوردن این ماده، کوهستان هایی که هیراکس ها در آنجا فضولات ایجاد می کنند را جستجو می نمایند و خوشبختانه در فرآیند استخراج هیراسیوم، هیچ حیوانی آسیب نمی بیند. Zoologist Perfumes Hyrax, Masque Milano Montecristo از مهم ترین عطرهایی تولید شده با این نت هستند.
9. جیر (Suede)
جیر نوعی چرم بسیار نازک از پوست حیوانات است که رایحه حیوانی لطیف، پودری و مشکی دارد. جیر از قسمت زیرین پوست بدن حیوان به دست می آید که نرم تر و انعطاف پذیرتر است، اما همانند چرم بادوام نیست. از آنجایی که برای دستیابی به جیر، باید حیوان کشته شود، امروزه عمدتا رایحه آن را به صورت مصنوعی بازسازی می کنند. از جمله عطرهای دارای نت غالب جیر می توان به Tom Ford White Suede, Cremo Vintage Suede اشاره نمود.
10. بیکن (Bacon)
بیکن یک نت حیوانی است که رایحه خوش طعم بیکن برشته شده را تداعی می کند. این نت که امروزه به صورت آزمایشگاهی و مصنوعی بازسازی می شود، یادآور شوری و طعم منحصر به فرد گوشت پخته شده است. Bacon Bacon Gold مهم ترین عطری است که نت بیکن در آن استفاده شده است.
11. باربیکیو (BBQ)
باربیکیو که در حقیقت یک نوع روش پخت و پز است، یک نت حیوانی نیز محسوب می شود که رایحه ای شیرین و شور دارد. این نت که امروزه به صورت مصنوعی و آزمایشگاهی بازسازی می شود، تداعی کننده رایحه گوشت کبابی طعم دار است. Demeter Fragrance BBQ را می توان به عنوان عطری نام برد که رایحه باربیکیو به خوبی در آن مشهود است.
12. موی بز (Goat Hair)
رایحه این نت که امروزه به صورت مصنوعی و آزمایشگاهی بازسازی می شود، گرم و مشک مانند و شبیه به بوی موهای طبیعی بز است. Rassvet Indiiskiy Sandal یکی از عطرهایی است که این نت در آن استفاده شده است.
13. شیر (Milk)
رایحه گرم و خوراکی این نت تا حدودی شیرین است. شیر را از حیواناتی نظیر بز و گوسفند تهیه می کنند اما امروزه رایحه حیوانی آن را از طریق مصنوعی و آزمایشگاهی نیز بازسازی می نمایند.رایحه ملایم نت شیر، یادآور دوران کودکی و دسرهایی همچون پودینگ برنج است. Commodity Milk, Zoologist Perfymes Cow از جمله عطرهایی هستند که در آنها از نت شیر استفاده شده است.
در انتها قصد داریم تا تعدادی از عطرهای دارای رایحه حیوانی را به شما معرفی کنیم. این عطرها را می توانید با ضمانت اصالت کالا از فروشگاه اینترنتی سفیر تهیه کنید.
– ادو پرفیوم مردانه گیلتی ابسولوت گوچی
ادو پرفیوم گیلتی ابسولوت گوچی عطری زنانه از برند ایتالیایی گوچی است که در سال 2017 میلادی به بازار جهانی عطر عرضه گردید.این عطر باشکوه حاصل ترکیب خاصی از رایحه چرم و ترکیب انحصاری گلدن وود با عصاره طبیعی درخت سرو نوتکا است، روایحی که به صورت خاص و انحصاری برای این عطر خلق شده اند.
– اکستریت پرفیوم نودی فلوریوم ناسوماتو
اکستریت پرفیوم نودی فلوریوم ناسوماتو عطری نیش از برند ایتالیایی ناسوماتو است که در سال 2008 میلادی توسط استاد عطرساز، الساندرو گوالتیری به بازار عطر جهان عرضه گردید. عطری که شما را دعوت می کند تا آرامش غیر منتظره و رهایی از خود را بدون توجه به مرزها تجربه کنید.
– ادو پرفیوم پلیساندق دوق ادس د ونوستاس
ادو پرفیوم پلیساندق دوق ادس د ونوستاس به معنای چوب طلایی بلسان بنفش که برای بانوان و آقایان مناسب است، عطری نیش از برند آمریکایی ادس د ونوستاس است که در سال 2015 میلادی با بهره گیری از ذوق هنری استاد عطرسازAlberto Morillas به دنیای عطرها چشم گشود. ایده این عطر از چوب بلسان بنفش گرفته شده است.
– ادو پرفیوم مردانه گدلفین مارلی
ادوپرفیوم گدلفین مارلی عطری مردانه از فرانسوی پرفیوم دو مارلی است که در سال 2012 میلادی وارد بازار جهانی عطر گردید.رایحه این عطر با روایح نشاط بخش آویشن، زعفران و سرو آغاز و با رایحه های رز، زنبق و یاس قدرتمند می شود و در ادامه با روایح چوبی نفیس از چوب سرو سفید، وتیور، چرم، مشک، وانیل و عنبر پایان می پذیرد.
– ادو پرفیوم قین ات لیبق دوقانژ
ادو پرفیوم قین ات لیبق دوقانژ که در زبان فرانسه به معنی هیچ است، نام یک عطر نیش است از برند فرانسوی ات لیبق دوقانژ که در سال 2006 میلادی و توسط استاد عطرساز، آنتوان لی خلق شده است. این رایحه که برای آقایان و بانوان مناسب است، زیبایی فردی امروزی را با وقاری خاص و مثال زدنی تداعی می کند.
– ادو پرفیوم کراکلی د مرچنت آو ونیز
ادو پرفیوم کراکلی د مرچنت آو ونیز عطری نیش از برند ایتالیایی د مرچنت آو ونیز است که در سال 2015 میلادی به بازار جهانی عطر عرضه گردید، عطری با رایحه ای چرمی که روایح جذاب و گرم خاورمیانه ای آن به شکلی استادانه با آکوردهای گرم و چوبی ظهور پیدا کرده است.
بیشتر بخوانید
آشنایی با رایحه های تاریخی و مشهور در عطرسازی
رایحه چرمی چیست؟ معرفی عطرهای چرمی
بدون دیدگاه